Book Name:Azmaish Ki Hikmatain
كُلُّ نَفْسٍ ذَآىٕقَةُ الْمَوْتِؕ-وَ نَبْلُوْكُمْ بِالشَّرِّ وَ الْخَیْرِ فِتْنَةًؕ-وَ اِلَیْنَا تُرْجَعُوْنَ(۳۵)
ترجمو ڪنزالايمان: هر ساھ کي موت جو مزو چکڻو آهي ۽ اسان توهان کي آزمائيندا آهيون برائيءَ ۽ ڀلائي سان جانچڻ جي لاءِ. ۽ اسان ڏانهن ئي توهان کي موٽي اچڻو آھي.
پيارا اسلامي ڀائرو! هن آيت سڳوري ۾ ٻڌايو ويو آهي ته هن دُنيا ۾ اسان جي ڪُل زِندگي امتحان ۽ آزمائش آهي۔ اسان کي هن دُنيا ۾ مسلسل آزمايو ويندو، انهيء امتحانن مان گذرندي گذرندي نيٺ اسان کي موت اچي ويندو ۽ اسان الله پاڪ ڏانهن موٽي وينداسين۔
یہ آتی جاتی ہوئی سانسیں زِندگی کے لئے اِک امتحان مسلسل ہے آدمی کے لئے
هن آيت ۾ لفظ”{“ استعمال ٿيو: هن لفظ جي معني بيان ڪندي مشهور مفسر قرآن، حڪيم الامّت، مفتي احمد يار خان نعيمي رَحۡمَةُ اللهِ عَلَيۡه فرمائن ٿا: آزمائڻ، جانچڻ، پرکڻ ۽ امتحان وٺڻ کي اِبتِلا چئبو آهي، لهٰذا ان جي معنيٰ اها آهي ته اسان توهان جو اِمتحان وٺنداسين يا توهان مان کرو کوٽو ظاهر ڪنداسين۔([1]) هتان اهو به ظاهر ٿي ويو ته اَصل ۾ امتحان جو مقام دُنيا آهي، اهي جيڪي ماڻهو چوندا وتندا آهن ته ”مولانا! ڇو قبر ۽ آخرت کان ڊيڄاريو ٿا؟ جيڪو ٿيندو ڏٺو ويندو“ اهڙن نادانن کي سمجھڻ گھرجي ته ڏسڻ، سوچڻ، سمجھڻ ۽ عَمَل ڪرڻ جو مقام دُنيا آهي، هتي ئي ڏٺو ويندو، قبر ۽ آخرت