Book Name:Khareed o Farokht Ki Chand Ahtiyatein

ضروري کاغذونو وغيره په جوړولو کښې د بے پروائيئ نه کار اخلي چې خير دے، خپل ورور مې دے۔ خو چې کله شيطان خپل جال راخور کړي نو ورور د ورور ګريوان ته لاس واچوي۔ ځکه بالکل صفا سُتهرا معامله کوئ۔ د اخستو او خرڅولو ټولې ضروري تقاضې هر وخت پوره کړئ د پاره د دې چې وروستو جنګ جګړې ته خبره لاړه نه شي۔

سودا د تَلَلو سره ورکوئ!

بعضې دکانداران د يو څيز خرڅولو په وخت باقاعده طور په تَله نه تلي يا ئې په پيمانه نه ناپ کوي، داسې ئې په اندازې سره ورکوي، دا صورت هم د جګړې وجه جوړيدے شي۔ رسولِ خُدا، احمدِ مجتبیٰ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَاٰلِهٖ وَسَلَّم اوفرمائيل: كِيْلُوا طَعَامَكُمْ يُبَارَكْ لَكُمْ فِيهِ  يعني خپل خوراک ناپ کوئ، تاسو ته به په دې کښې برکت اچولے شي۔ ([1])    

د قرآنِ کريم مشهور مفسرِ، حکيم الاُمّت مفتي احمد يار خان نعيمي رَحْمَةُ اللهِ عَلَيْه د دې حديثِ پاک لاندې فرمائي: د دانو (يا بَل څه څيز) خرڅولو او اخستو، د قرض اخستو او ورکولو په وخت ناپ تول کوئ چې د پاره د دې چې کمے زياتے اونه شي او ستاسو په ذمه د نورو او د نورو په ذمه ستاسو حق پاتې نه شي۔ ([2])

په يو روايت کښې ئې اوفرمائيل: مَنِ ابْتَاعَ طَعَامًا فَلَا يَبِعْهُ حَتَّى يَسْتَوْفِيَهُ څوک چې غله واخلي نو په هغې باندې د قبضې کولو بغير دې [هغه] نه خرڅوي۔ ([3])

د قرآنِ کريم مشهور مفسرِ، حکيم الاُمّت مفتي احمد يار خان نعيمي رَحْمَةُ اللهِ عَلَيْه د دې حديثِ پاک لاندې فرمائي: د دې حديثِ پاک نه دې د نن سبا بيوپاريان عبرت واخلي چې د کپړې جاز د بَل ملک نه راځي، اوس لا کراچئ بندرګاه ته نه وي رارسيدلے چې په ډيرو ځيونو کښې هغه په ګټه خرڅ کړے شوے وي، وروستو بيا دا ديواليه کيږي، د ليدلو او د قبضه کولو نه بغير د يو څيز تجارت هيڅکله نه دي کول پکار چې دا شرعاً ګناه هم ده او د سخت نقصان وجه هم۔ ([4])

(2): دهوکه مه ورکوئ!

د اخستو او خرڅولو دويم احتياط دا دے چې کله هم يو څيز اخلئ يا خرڅوئ نو د دهوکې ورکولو نه ځان


 

 



[1]...  بخاری، کتاب البیوع، صفحہ:553، حدیث:2128۔

[2]...مرآۃ المناجیح، جلد:6، صفحہ:26۔

[3]...مسلم ، کتاب البیوع، باب بطلان بیع المبیع، صفحہ:588، حدیث:1525۔

[4]...مرآۃ المناجیح، جلد:4، صفحہ:267۔