Book Name:Khareed o Farokht Ki Chand Ahtiyatein

په اخستو او خرڅولو کښې احتياط کوئ!

اے عاشقانِ رَسُول! مونږه د حضرت ابراهيم بن اَدهَم رَحْمَةُ اللهِ عَلَيْه ايمان تازه کوونکې او د سبق نه ډکه واقعه واوريدله، د دې نه مونږ ته پته لګي چې په دين کښې د اخستو او خرڅولو څومره اهميت دے۔ لږ غور اوکړئ! حضرت ابراهيم بن اَدهَم رَحْمَةُ اللهِ عَلَيْه د ولايت په ډيره اوچته مرتبه باندې وو، د هغوئي رَحْمَةُ اللهِ عَلَيْه د دې مقام او مرتبې په وجه باندې هغوئي ته سلطان ابراهيم هم وئيلے شي، د دومره لوئي وليِ کامِل نه د اخستو او خرڅولو په وخت هغه هم په ناپوهئ کښې صِرف يوه خطا اوشوه، په زمکه باندې غورځيدلې کجوره د هغوئي رَحْمَةُ اللهِ عَلَيْه نه وه، د دکاندار وه خو هغوئي خپله اوګنړله او راوچته ئې کړله، د دې يوې کجورې په وجه د هغوئي رَحْمَةُ اللهِ عَلَيْه درجې کمې کړے شوې۔

 آه! نن سبا خو دلته حال بے حاله دے * خلق د نورو نه پوښتنه نه کوي او څيزونه ئې غلا کوي * ګاهک دکاندارانو او دکاندار ګاهک له دهوکې ورکوي * کله د نوټونو په ګَته کښې نقلي نوټ پټ کړي او دکاندار له ئې ورکوي * د دکاندارانو څيزونه راوچت کړي او نا حقه خواره واره شي * د سبزئ او ميوې د ګاډو نه په پټه څه نا څه څيز اوچت کړي او په خپله شکرئ [تهيلئ وغيره] کښې ئې واچوي۔ د يو بَل چَپَړې بغير د اجازت نه استعمالول، يا خپلې چپړې د بل چا د چپړو سره بدلول خو کيدے شي چې هډو بد نه ګنړلے کيږي، دا ډيره د تکليف نه ډکه معامله ده، د امروزه نورې ډيرې داسې معاملې هم دي په کومو کښې چې بغير د شرعي اجازت نه د نورو څيزونه استعمالول هيڅ عيب نه ګنړلے کيږي، بعضې وخت دکانداران د يو بَل څيزونه په پټه اوچت کړي او استعمالوي ئې هم او مخامخ کَس ته هډو پته هم نه لګي، داسې نادانانو ته پوهيدل پکار دي، عبرت اخستل پکار دي، په ظاهره معمولي په نظر راتلونکي څيزونه هم که چرې بغير د اجازت نه استعمال کړو او د قيامت په ورځ اونيولے شو نو زمونږه به څه کيږي؟

د خِلال وَبال

مشهور تابعي بزرګ حضرت وهب بن مُنَبّه رَحْمَةُ اللهِ عَلَيْه فرمائي: د بني اسرائيل يو کَس وو، هغه د خپلو ټولو مخکښينو ګناهونو نه توبه کړله، د 70 کالو پورې ئې پرله پسې داسې عبادت کولو چې د ورځې به ئې روژه نيوله او د شپې به راپاڅيدلو او عبادت به ئې کولو، نه به ئې څه ښه خوراک کولو، نه به ئې د يو سوري د لاندې آرام کولو۔ کله چې هغه عبادت کوونکے وفات شو نو چا په خوب کښې اوليدلو او پوښتنه ئې ترې اوکړله: مَا فَعَلَ اللہ بِکَ  الله ستا سره څه معامله اوفرمائيله؟ جواب ئې ورکړو: الله پاک زما حِساب واخستو، بيا ئې زما ګناهونه اوبخښل خو يو