Hazrat Adam عَلَیْهِ السَّلَام Ki Ilm Ki Wusat

Book Name:Hazrat Adam عَلَیْهِ السَّلَام Ki Ilm Ki Wusat

پۀ دې کښې نۀ د نوم ذِکر شته، نۀ د حرفونو بلکې مُطلق (بغير د څۀ قيد او بند نه) وفرمائيلے شو: اے محبوبه! تاسو سره چې د څۀ عِلم نۀ وو، مونږه تاسو ته وښودلو۔سُبْحٰنَ اللہ! هٰغه عِلمُ الاَسمَاء (کوم چې حضرت آدم عَلَیْهِ السَّلَام ته ورکړے شوے وو، هغه) زمونږ د محبوب صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَاٰلِهٖ وَسَلَّم د عِلم د درياب يو څاڅکے دے، ([1]) چې د دې عِلم دا شان دے چې د دې د پراختيا اندازه نشي کيدے نو د خوږ آقا و مولا، مکي مَدَني مصطفٰے صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَاٰلِهٖ وَسَلَّم د عِلم د پراختيا به څۀ حالت وي؟ اِمام بوصيري رَحْمَةُ اللهِ عَلَيْه ليکلي دي:

لَکَ ذاتُ الْعُلُومِ مِنْ عَالَمِ الْغَیْبِ                                          وَ   مِنْہَا   لِآدَمَ   الْاَسْمَاءُ([2])

مفهوم: اے خوږه محبوبه صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَاٰلِهٖ وَسَلَّم! تاسو ته د عالَمِ غيب نه بے شميره عِلمونه عطا کړے شو، هٰغه عِلمُ الاَسمَاء کوم چي حضرت آدم عَلَیْهِ السَّلَام ته ورکړے شوے وو، ستاسو پۀ بے شميره علمونو کښې يو عِلم دے۔

عالَم کی خبر رکھتے ہیں گر وہ تو عجب کیا               بھیجا ہے خُدا نے انہیں ہر عِلْم سکھا کر

تعلیم دی اِک نام کو جبریلِ امیں نے                   عالِم کیا اللہ نے خُود ان کو پڑھا کر([3])

شيطان او د انبيائےکرامو عَلَیْهِم السَّلَام  عِلم

د بعضو خلقو دا وهم شوے وو چې د شيطان معلومات د خوږ آقا و مولا، مکي مَدَني مصطفٰے صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَاٰلِهٖ وَسَلَّم د عِلم نه زيات دي، د قرآنِ کريم مشهور مفسر، حکيم الاُمّت مفتي احمد يار خان نعيمي رَحْمَةُ اللهِ عَلَيْه د هغوئي د وهم د ختمولو د پاره ليکلي دي: دا چې کومه معامله وشوه چې الله پاک حضرت آدم عَلَیْهِ السَّلَام ته عِلمُ الاَسمَاء وښودل، بيا يـې هٰغه ټول څيزونه د فرښتو مخې ته راوړل او اوئې فرمائيل: اے فرښتو! د دې نومونه وښايئ! دا


 

 



[1]... تفسیر نعیمی، پارہ:1، البقرۃ، زیر آیت:31،جلد:1، صفحہ:230 خلاصۃً۔ مکتبہ اسلامیہ

[2]... دیوان بوصیری، قافیۃ الہمزۃ، صفحہ:9۔ دارالکتب العلمیہ

[3]... قبالہ بخشش، صفحہ:139۔