خلق دي کوم چې د بدۍ کنجيانې دي او د خير تالې دي، بس زيرے دے د هٰغه کَس د پاره د چا پۀ لاس کښې چې الله پاک د خير کنجيانې کيښودې دي او هلاکت دے د هٰغه کَس د پاره د چا پۀ لاس کښې چې الله پاک د بدۍ کنجيانې کيښودې دي۔ ^([1])

پۀ دې حديثِ پاک کښې د دوه قِسمه خلقو ذِکر دے: (1): هٰغه کَس کوم چې د خير کنجي او د بدۍ تالا ده۔ عَلَّامه مُناوي رَحْمَةُ اللهِ عَلَيْه فرمائي: د دې کَس دا شان دے چې د هغۀ پۀ ليدلو خلقو ته نيکي راديايږي، دا چې چرته هم ځي، نيکۍ کوي، چې خبرې کوي نو د خُلې نه يـې د نيکو خبرې ووځي، چې سوچ کوي نو د نيکۍ د خبرې سوچ کوي، د هغۀ باطِن هم پۀ نيکۍ باندې وي تر دې پورې چې کوم بنده د هغۀ پۀ صحبت کښې کښيني، هغه هم نيک جوړ شي۔ ^([2]) (2): او بَل هٰغه کَس دے کوم چې د بدۍ کنجي او د خير تالا ده يعنې دا د وړومبي نه بالکل اُلټا دے، دا چې چرته هم ځي، د بدۍ جرړه وي، د دۀ د خُلې نه بد ووځي، د دۀ د لاس نه بدي ظاهريږي، د دۀ سوچ هم د بدۍ وي، غرض دا چې دا پخپله هم بد دے او نورو ته هم بدي رسوي۔

خوږو او محترمو اِسلامي وروڼو! دا دوه قِسمه خلق دي، کوم چې د نيکۍ کنجي ده (يعنې نيکۍ کولو والا او نيکو خورولو والا دے)، د هغه د پاره زيرے دے او کوم چې د بدۍ کنجي ده (يعنې پخپله هم بد دے او هم بد خوروي، د هغۀ د عمل نه، کردار نه، د خبرو نه د نورو د بدۍ ترغيب ميلاؤيږي)، دۀ د پاره هلاکت دے۔ اوس دې مونږه غور اوکړو چې مونږه پۀ کومو کښې شميرلے کيږو، مونږ ته چې وګوري نو خلق بدي زده کوي که زمونږه پۀ ذريعه خير خوريږي؟ که مونږ د هلاکت نه بچ کيدل غواړو، د الله پاک پۀ حُضُور، پۀ خپل کور کښې، پۀ معاشره کښې خپل څۀ عزت جوړول غواړو نو دې د پاره د خپل ژوند يو اُصُول