منافقانو اصلي جُرم څۀ وو؟ هم دا  وو چې د هغوئي باطِن د هغوئي د ظاهر نه خلاف  وو، دوئي پۀ زړۀ کښې کُفر پټ کړے وو او پۀ ژبه باندې يـې کلمه وئيله۔ ځکه مونږ ته د منافقانو  د دې عيب نه هر وخت بچ کيدل پکار دي۔

د ظاهر او د باطِن تضاد که د ايمانياتو پۀ معامله کښې وي يعنې بنده پۀ زړۀ کښې کفر پټ کړي او پۀ ژبه باندې کلمه ووائي، دا خو نِفاقِ اِعتقادي دے او بدترين کُفر دے۔ د دې نه علاوه که دا تضاد د ايمانياتو پۀ معامله کښې نۀ وي بلکې د اعمالو او کردار پۀ معامله کښې وي، دا اګر که کُفر نۀ دے، البته دا هم ډير لوئي عيب دے۔ الله پاک پۀ قرآنِ کريم کښې فرمائي:

كَبُرَ مَقْتًا عِنْدَ اللّٰهِ اَنْ تَقُوْلُوْا مَا لَا تَفْعَلُوْنَ(۳)

ترجمهٴ کنزُ العِرفان: د الله پۀ نزد دا ډيره ناخوښه خبره ده چې تاسو هٰغه وايئ څۀ چې نۀکوئ۔

دروغ وئيل، پۀ امانت کښې خيانت کول، وعده ماتول دا ټول هُم د ظاهر او د باطِن د اختلاف صورتونه دي او پۀ حديثونو کښې هم دا د منافقانو نخښې ګرځولے شوي دي۔ نو

د منافق څلور نخښې دي

د مدينے سرکار، د زړونو قرار   صَلَّی اللہُ تَعَالٰی عَلَیْہِ وَاٰلہٖ وَسَلَّم             فرمائيلي دي: څلور خبرې داسې دي چې دا پۀ چا کښې بياموندے شي هغۀ خالص منافق دے اګر که نـمونځ کوي، روژې نيسي او ځان مسلمان ګڼي او پۀ چا کښې چې پۀ دې کښې يو خصلت بياموندے شي نو پۀ هغۀ کښې د نفاق يوه شعبه موجوده ده تر دې پورې چې دا پريږدي: (1): اِذَا اُئْتُمِنَ خَانَ چې امانت ورکړے شي نو خيانت پکښي کوي (2): وَ اِذَا حَدَّثَ كَذِبَ چې کله خبره کوي نو دروغ وائي (3): وَاِذَا عَاہَدَ غَدَرَ چې وعده وکړي نو نۀ يـې پوره کوي او (4): وَاِذَا خَاصَمَ فَجَرَ چې جګړه کوي نو کنځل کوي۔ ^([1])

دغه شان د منافِق نورې هم ډيرې نخښې دي او پۀ چا کښې چې دا بدۍ وي، هغۀ اګر که