حُکم مکه مکرمه پريښوده او د مدينے منورے طرف ته  ئې هجرت اُوفرمائيلو.

       د ربيعُ الاول 12 تاريخ وو  ^([1])  چې کله خوږ نبي صَلَّى اللهُ  عَلَيْهِ وَاٰلِهٖ وَسَلَّم د خپل يارِ غار و يارِ مزار حضرت سَيِّدُنا ابوبکر صديق رَضِیَ اللهُ عَنْهُ  سره د عمرو بن عَوف قبيلے ته تشريف راوړلو. دا ځائے د مدينے نه 3 ميله فاصله کښې وو، خوږ آقا صَلَّى اللهُ  عَلَيْهِ وَاٰلِهٖ وَسَلَّم دلته يو څو ورځې اوسيدل اختيار کړل او په دې مقام چې هغوئي صَلَّى اللهُ  عَلَيْهِ وَاٰلِهٖ وَسَلَّم کوم وړومبے کار اوکړو هغه دا وو چې يو ځائے ئې خوښ کړو او په هغه ځائے ئې د جُمات بنياد کيښودو. ^([2])  دا د تاريخِ اسلام وړومبے جمات وو چې د مسجدِ قُبا په نوم ياديږي. د دې جُمات په فضيلت کښې د الله پاک دا مبارک فرمان د قرآنِ کريم په پاڼو کښې ځليږي:

لَمَسۡجِدٌ اُسِّسَ عَلَی التَّقۡوٰی مِنۡ اَوَّلِ  یَوۡمٍ اَحَقُّ  اَنۡ تَقُوۡمَ فِیۡہِ ؕ     (پارہ:11 ،التوبہ :108)

[مَفهُوم] ترجمهٴ کنزُالعِرفان : بيشکه هٰغه جمات د کوم بُنياد چې د وړومبئ ورځې نه په پرهيزګارئ کيښودلے شوے دے، هغه د دې حقدار دے چې ته هلته اودريږې.

          نبي کريم صَلَّى اللهُ  عَلَيْهِ وَاٰلِهٖ وَسَلَّم د مسجدِ قُبا په مقام 14 يا 24 ورځې اوسيدل اختيار کړل، په دومره ورځو کښې د مسجدِ قُبا تعمير پوره شوے وو، بيا خوږ آقا صَلَّى اللهُ  عَلَيْهِ وَاٰلِهٖ وَسَلَّم د مدينے مُنَوّرے په لور روان شولو، په لاره کښې ئې د قبيله بني سالِم سره پړاؤ اوکړو، دلته د الله پاک آخري نبي محمدِ عربي صَلَّى اللهُ  عَلَيْهِ وَاٰلِهٖ وَسَلَّم وړومبئ جُمعه ادا کړه، دا جُمعه چې په کوم مقام ادا شوې وه [هغه جمات قرار شو]، هٰغه مبارک جمات اوس هُم د مسجِدِ جُمعه په نوم مشهور دے. ^([3])